Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

latebrae N F

  • 1 latebra

    lătē̆bra, ae, f. [lateo], a hiding-place, lurking-hole, covert, retreat (class.; most freq. in plur.; v. infra, II. B.).
    I.
    Lit.:

    (aurum) in latebris situm est,

    Plaut. Aul. 4, 2, 2:

    itaque in totis aedibus tenebrae, latebrae,

    id. Poen. 4, 2, 13:

    latebris ac silvis aut saltibus se eripere,

    Caes. B. G. 6, 43:

    Cappadociae latebris se occultare,

    Cic. de Imp. Pomp. 3, 7:

    aliquem in latebras impellere,

    id. Rab. Perd. 8, 22:

    at Scyllam caecis cohibet spelunca latebris,

    Verg. A. 3, 424:

    tum latebras animae, pectus mucrone recludit,

    the hidden seat of life, id. ib. 10, 601:

    solis defectus lunaeque latebrae,

    i. e. eclipses of the moon, Lucr. 5, 751. —In sing., Cic. Cael. 26, 62:

    extractus e latebra,

    Suet. Vit. 17; id. Ner. 48:

    bellorum,

    a place of refuge from war, Luc. 5, 743: teli, the weapon's lurking-place, i. e. the place where the arrow-head was sticking in his body, Verg. A. 12, 389.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a lurking-place, hidden recess, retreat:

    in latebras abscondas (stultitiam) pectore penitissumo,

    Plaut. Cist. 1, 1, 64; Lucr. 1, 408:

    cum illa conjuratio ex latebris atque ex tenebris erupisset,

    Cic. Sest. 4, 9:

    latebras suspicionum peragrare,

    id. Cael. 22, 53; Quint. 12, 9, 3.—In sing.:

    adhibuit etiam latebram obscuritatis,

    Cic. Div. 2, 45, 111:

    in tabellae latebra,

    id. Fam. 3, 12, 1:

    scribendi,

    a secret mode of writing, a writing in cipher, Gell. 17, 9, 4.—
    B.
    In partic., a subterfuge, shift, cloak, pretence, feigned excuse (only in sing.):

    latebram haberes,

    Cic. Fin. 2, 33, 107:

    magnificam in latebram conjecisti,

    id. Div. 2, 20, 46:

    videant, ne quaeratur latebra perjurio,

    id. Off. 3, 29, 106:

    latebram dare vitiis,

    Ov. A. A. 3, 754.

    Lewis & Short latin dictionary > latebra

  • 2 amoenus

        amoenus adj. with comp. and sup.    [AM-], pleasant, delightful, charming: locus: loca, S.: piorum Concilia, V.: vireta nemorum, V.: rus, H.: latebrae dulces, etiam, si credis, amoenae, delightful in themselves, H.: amoenissima aedificia, Ta.: templum fontibus, L. — Plur n. as subst, pleasant places: per amoena Asiae: amoena litorum.—Of abstr. things: vita, Ta.: ingenium, Ta. —Of dress, luxurious, showy: cultus amoenior, L.
    * * *
    amoena -um, amoenior -or -us, amoenissimus -a -um ADJ
    beautiful, attractive, pleasant, agreeable, enjoyable, charming, lovely

    Latin-English dictionary > amoenus

  • 3 latebra

        latebra ae, f    [LAT-], a hiding-place, lurkinghole, covert, retreat: non invenio quae latebra esse possit, etc.—Usu. plur: latebris aut saltibus se eripere, Cs.: te in latebras impellere: latebras animae recludit, hidden seat of life, V.: teli latebras Rescindant penitus, i. e. cut out the arrowhead, V.—Fig., a lurking-place, hidden recess, retreat: adhibuit etiam latebram obscuritatis: in tabellae latebrā: latebras suspitionum peragrare. — A subterfuge, shift, cloak, pretence, feigned excuse: latebram haberes: ne quaeratur latebra periurio: latebras dare vitiis, O.
    * * *
    hiding place, retreat, lair; subterfuge

    Latin-English dictionary > latebra

  • 4 amoena

    ămoenus, a, um, adj. [amo; some comp. ameinôn], lovely, delightful, pleasant, charming (in gen. of objects affecting the sense of sight only; as a beautiful landscape, gar dens, rivers, pictures, etc.: amoena loca.. quod solum amorem praestentetad se amanda adliciant, Varr. ap. Isid. Orig. 14:

    amoena sunt loca solius voluptatis plena,

    Serv. ad Verg. A. 5, 734; while jucundus is used both in a phys. and mental sense; cf. Doed. Syn. III. p 36; class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.: amoena salicta, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 40 Vahl.): Ennius, qui primus amoeno Detulit ex Helicone perenni fronde coronam, who first from the charming Helicon, etc., Lucr. 1, 117:

    fons,

    id. 4, 1024:

    locus,

    Cic. de Or. 2, 71, 290:

    praediola,

    id. Att. 16, 3, 4:

    loca amoena voluptaria,

    Sall. C. 11, 5 Kritz:

    amoena piorum Concilia,

    Verg. A. 5, 734:

    Devenere locos laetos et amoena virecta Fortunatorum nemorum sedesque beatas,

    id. ib. 6, 638:

    rus,

    Hor. Ep. 1, 10, 6:

    aquae, aurae,

    id. C. 3, 4, 7: hae latebrae dulces, etiam, si credis, amoenae, delightful to me (subjectively), but also in and of themselves (objectively) pleasant, id. Ep. 1, 16, 15 Schmid.; cf.

    Doed. Syn. III. p. 35: amoenae Farfarus umbrae,

    Ov. M. 14, 330, where Merkel, opacae Farfarus undae:

    amoenissima aedificia,

    Tac. H. 3, 30:

    pictura,

    Plin. 35, 10, 37 fin. —In reproach: cultus amoenior, too showy, coquetting, Liv. 4, 44, 11.—As subst., ămoena, ōrum, n. (cf. abditus, etc.), pleasant places:

    per amoena Asiae atque Achaiae,

    Tac. A. 3, 7:

    amoena litorum,

    id. H. 3, 76. —
    II.
    Transf. to other things (rare, and for the most part only post-Aug.):

    vita,

    Tac. A. 15, 55:

    ingenium,

    id. ib. 2, 64; so id. ib. 13, 3:

    animus, i. e. amoenitatibus deditus,

    Aur. Vict. Epit. 1:

    amoenissima verba,

    Gell. 2, 26; 16, 3; 18, 5 al.—Hence, adv.
    * a.
    Old form ămoenĭter:

    hilare atque amoeniter vindemiam agitare,

    joyfully and delightfully, Gell. 20, 8.—
    b.
    Usu. form ămoenē;

    * in respect to smell,

    sweetly, fragrantly, Plaut. Mil. 2, 5, 2; of a dwelling, pleasantly (in sup.), Plin. Ep. 4, 23; of discourse (in comp.), Gell. 14, 1, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > amoena

  • 5 amoenus

    ămoenus, a, um, adj. [amo; some comp. ameinôn], lovely, delightful, pleasant, charming (in gen. of objects affecting the sense of sight only; as a beautiful landscape, gar dens, rivers, pictures, etc.: amoena loca.. quod solum amorem praestentetad se amanda adliciant, Varr. ap. Isid. Orig. 14:

    amoena sunt loca solius voluptatis plena,

    Serv. ad Verg. A. 5, 734; while jucundus is used both in a phys. and mental sense; cf. Doed. Syn. III. p 36; class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.: amoena salicta, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 40 Vahl.): Ennius, qui primus amoeno Detulit ex Helicone perenni fronde coronam, who first from the charming Helicon, etc., Lucr. 1, 117:

    fons,

    id. 4, 1024:

    locus,

    Cic. de Or. 2, 71, 290:

    praediola,

    id. Att. 16, 3, 4:

    loca amoena voluptaria,

    Sall. C. 11, 5 Kritz:

    amoena piorum Concilia,

    Verg. A. 5, 734:

    Devenere locos laetos et amoena virecta Fortunatorum nemorum sedesque beatas,

    id. ib. 6, 638:

    rus,

    Hor. Ep. 1, 10, 6:

    aquae, aurae,

    id. C. 3, 4, 7: hae latebrae dulces, etiam, si credis, amoenae, delightful to me (subjectively), but also in and of themselves (objectively) pleasant, id. Ep. 1, 16, 15 Schmid.; cf.

    Doed. Syn. III. p. 35: amoenae Farfarus umbrae,

    Ov. M. 14, 330, where Merkel, opacae Farfarus undae:

    amoenissima aedificia,

    Tac. H. 3, 30:

    pictura,

    Plin. 35, 10, 37 fin. —In reproach: cultus amoenior, too showy, coquetting, Liv. 4, 44, 11.—As subst., ămoena, ōrum, n. (cf. abditus, etc.), pleasant places:

    per amoena Asiae atque Achaiae,

    Tac. A. 3, 7:

    amoena litorum,

    id. H. 3, 76. —
    II.
    Transf. to other things (rare, and for the most part only post-Aug.):

    vita,

    Tac. A. 15, 55:

    ingenium,

    id. ib. 2, 64; so id. ib. 13, 3:

    animus, i. e. amoenitatibus deditus,

    Aur. Vict. Epit. 1:

    amoenissima verba,

    Gell. 2, 26; 16, 3; 18, 5 al.—Hence, adv.
    * a.
    Old form ămoenĭter:

    hilare atque amoeniter vindemiam agitare,

    joyfully and delightfully, Gell. 20, 8.—
    b.
    Usu. form ămoenē;

    * in respect to smell,

    sweetly, fragrantly, Plaut. Mil. 2, 5, 2; of a dwelling, pleasantly (in sup.), Plin. Ep. 4, 23; of discourse (in comp.), Gell. 14, 1, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > amoenus

  • 6 Ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > Ater

  • 7 ater

    1.
    āter, tra, trum, adj. [cf. aithô, to burn; Sanscr. idh; aithôn aithêr, Aitnê, [p. 188] Aetna, aether, aestus, aestas] (pr. burnt black, black as a coal; cf.:

    Tam excoctam reddam atque atram quam carbost,

    Ter. Ad. 5, 3, 63: hence), black; and specif., coalblack, lustreless-black, sable, dark (opp. albus, lustreless-white, and diff. from niger, glossy black, v. albus init.; class. and freq., but never in Vulg., which uses niger).
    I.
    Lit.:

    album an atrum vinum potas?

    Plaut. Men. 5, 5, 17:

    atrior multo Quam Aegyptii,

    id. Poen. 5, 5, 11:

    alba et atra discernere non poterat,

    Cic. Tusc. 5, 39, 114: nigra scuta, tincta corpora;

    atras ad proelia noctes legunt,

    Tac. G. 43:

    Mos erat antiquus niveis atrisque capillis, etc.,

    Ov. M. 15, 41; so id. ib. 15, 44; cf.

    albus: fauces,

    Lucr. 6, 1147:

    dens,

    Hor. Epod. 8, 3:

    nubes,

    Lucr. 6, 180; Hor. C. 2, 16, 2:

    lumen, with smoke,

    Verg. A. 7, 457:

    agmen, with dust,

    id. ib. 12, 450 Serv.:

    axis, with blood,

    Sil. 2, 186:

    Eridanus ater stragibus,

    id. 6, 107:

    bilis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 64, and Cic. Tusc. 3, 5, 11 (cf. the Gr. melancholia):

    cruor,

    Hor. Epod. 17, 31:

    tempestas,

    Lucr. 6, 258 sq.; Verg. A. 5, 693:

    hiemps,

    id. ib. 7, 214:

    canis,

    Ter. Phorm. 4, 4, 25:

    corvus atro gutture,

    Cat. 108, 5:

    venena,

    Verg. G. 2, 130:

    Tartara,

    Lucr. 3, 966; so,

    Cocytus,

    Hor. C. 2, 14, 17:

    mare,

    dark, stormy, id. S. 2, 2, 16:

    fluctus,

    Verg. A. 5, 2: mons, v. 2. ater.— The proverb albus an ater, v. albus.— Poet., = atratus, clothed in black:

    lictores,

    Hor. Ep. 1, 7, 6; cf. albus, I. B. 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., black, dark, gloomy, sad, dismal, unfortunate, etc.:

    funus,

    Lucr. 2, 580:

    formido,

    id. 4 [173], and id. 6, 254; so,

    Timor,

    Verg. A. 9, 719:

    cupressus,

    id. ib. 3, 64:

    dies,

    id. ib. 6, 429; Prop. 3, 2, 4:

    mors,

    Hor. C. 1, 28, 13:

    fila trium sororum,

    id. ib. 2, 3, 16:

    Esquiliae (as a burying-place),

    dismal, id. S. 2, 6, 32:

    seu mors atris circumvolat alis,

    id. ib. 2, 1, 58:

    cura,

    id. C. 3, 1, 40; 3, 14, 13; 4, 11, 35:

    lites,

    id. A. P. 423:

    comes,

    id. S. 2, 7, 115:

    serpens,

    Verg. G. 1, 129; Ov. M. 3, 63 al.:

    genius.. vultu mutabilis, albus et ater,

    Hor. Ep. 2, 2, 189.—In Roman civil life, dies atri are the days on which the state experienced some calamity, unlucky days. (This designation is said to have arisen from the Roman custom of marking every unfortunate day in the calendar with coal); Varr. L. L. 6, § 29; Liv. 6, 1; Gell. 5, 17; Fest. s. v. nonarum, p. 179 Müll.; id. s. v. religiosus, p. 278 Müll.; Ov. A. A. 1, 418; Macr. S. 1, 15 fin. and 16; Afran. ap. Non. p. 73, 33:

    si atro die faxit insciens, probe factum esto,

    Liv. 22, 10.—
    B.
    Esp.
    1.
    Rare and poet., of mind or feeling, malevolent, malicious, virulent (cf. niger, II. D., and the Gr. melas, II. 4 Lidd. and Scott):

    versus,

    Hor. Ep. 1, 19, 30:

    si quis atro dente me petiverit,

    id. Epod. 6, 15.—
    2.
    Also poet. of something difficult to be understood, dark, obscure (so melas, Anth. Pal. 11, 347):

    latebrae Lycophronis atri,

    Stat. p. 5, 3, 157.— Comp. v. supra, I.— Sup. and adv. not used.
    2.

    Lewis & Short latin dictionary > ater

  • 8 Caeci

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > Caeci

  • 9 caecum

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > caecum

  • 10 Caecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > Caecus

  • 11 caecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > caecus

  • 12 cecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > cecus

  • 13 coecus

    1.
    caecus (not coecus; sometimes in MSS. cēcus), a, um, adj. [akin to skia, skotos; Sanscr. khāyā, shadow], having no light, devoid of light.
    I.
    Act., not seeing, blind.
    A.
    Lit.:

    Appius, qui caecus annos multos fuit,

    Cic. Tusc. 5, 38, 112:

    traditum est enim Homerum caecum fuisse,

    id. ib. 5, 39, 114; Lucr. 5, 839:

    catuli, qui jam dispecturi sunt, caeci aeque et hi qui modo nati,

    Cic. Fin. 4, 23, 64:

    si facie miserabili senis, caeci, infantis,

    Quint. 4, 1, 42:

    caecum corpus,

    the blind part of the body, the back, Sall. J. 107, 1:

    perdices caecae impetu,

    Plin. 10, 33, 51, § 102:

    gigni,

    Vell. 1, 5, 2.—
    2.
    Prov.:

    ut si Caecus iter monstrare velit,

    Hor. Ep. 1, 17, 4:

    apparet id quidem etiam caeco,

    even a blind man can see that, Liv. 32, 34, 3:

    caecis hoc, ut aiunt, satis clarum est,

    Quint. 12, 7, 9.—
    B.
    Trop., mentally or morally blind, blinded (freq. in prose and poetry):

    o pectora caeca!

    Lucr. 2, 14:

    non solum ipsa Fortuna caeca est, sed eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est,

    Cic. Lael. 15, 54; cf.

    casus,

    id. Div. 2, 6, 15:

    caecus atque amens tribunus,

    id. Sest. 7, 17:

    caecum me et praecipitem ferri,

    id. Planc. 3, 6:

    mater caeca crudelitate et scelere,

    id. Clu. 70, 199:

    cupidine,

    Sall. J. 25, 7:

    amentiā,

    Cic. Har. Resp. 23, 48:

    quem mala stultitia Caecum agit,

    Hor. S. 2, 3, 44:

    amatorem amicae Turpia decipiunt caecum vitia,

    id. ib. 1, 3, 39:

    mens,

    Tac. Agr. 43.—With ad:

    caecus ad has belli artes,

    Liv. 21, 54, 3.—With gen.:

    caecus animi,

    Quint. 1, 10, 29; Gell. 12, 13, 4:

    fati futuri,

    ignorant of, Luc. 2, 14; cf. Claud. Rapt. Pros. 1, 138.— Subst.: Caeci, ōrum, m., the blind people, i.e. the people of Chalcedon, according to the oracle at Delphi. Tac. A. 12, 63; cf. Plin. 5, 32, 43, § 149. —
    2.
    Meton. of the passions themselves:

    caeca honorum cupido,

    Lucr. 3, 59; Ov. M. 3, 620:

    ac temeraria dominatrix animi cupiditas,

    Cic. Inv. 1, 2, 2; id. Pis. 24, 57:

    exspectatio,

    id. Agr. 2, 25, 66:

    amor,

    Ov. F. 2, 762:

    amor sui,

    Hor. C. 1, 18, 14:

    festinatio,

    Liv. 22, 39, 22:

    furor,

    Hor. Epod. 7, 13:

    caeca et sopita socordia,

    Quint. 1, 2, 5:

    ambitio,

    Sen. Ben. 7, 26, 4.—
    3.
    Pregn., blind, i.e. at random, vague, indiscriminate, aimless:

    in hac calumniā timoris et caecae suspitionis tormento,

    Cic. Fam. 6, 7, 4:

    caeco quodam timore... quaerebant aliquem ducem,

    id. Lig. 1, 3:

    caecique in nubibus ignes Terrificant animos,

    Verg. A. 4, 209:

    caeca regens filo vestigia,

    id. ib. 6, 30:

    ne sint caecae, pater, exsecrationes tuae,

    Liv. 40, 10, 1:

    et caeco flentque paventque metu,

    Ov. F. 2, 822:

    lymphatis caeco pavore animis,

    Tac. H. 1, 82:

    cervus... Caeco timore proximam villam petit,

    Phaedr. 2, 8, 3:

    timor,

    Ov. Am. 1, 4, 42.—
    C.
    Transf.
    1.
    Of plants, without buds or eyes:

    rami,

    Plin. 16, 30, 54, § 125; cf. caeco and oculus. —
    2.
    Of the large intestine:

    intestinum,

    the cœcum, Cels. 4, 1, 28; 4, 14, 1.—
    II. A.
    Lit.: sunt igitur venti nimirum corpora caeca, winds are accordingly bodies, although invisible, Lucr. 1, 278; 1, 296; 1, 329;

    2, 713: vallum caecum,

    Caes. B. C. 1, 28; cf.: caecum vallum dicitur, in quo praeacuti pali terrae affixi herbis vel frondibus occuluntur, Paul. ex Fest. p. 44 Müll.; so,

    fossae,

    covered, Col. 2, 2, 9; Pall. Mai, 3. 1:

    in vada caeca ferre,

    Verg. A. 1, 536:

    fores,

    private, id. ib. 2, 453:

    spiramenta,

    id. G. 1, 89:

    colubri,

    Col. 10, 231:

    ignis,

    Lucr. 4, 929:

    venenum,

    id. 6, 822:

    tabes,

    Ov. M. 9, 174:

    viae,

    blind ways, Tib. 2, 1, 78:

    insidiae armaque,

    Ov. F 2, 214; cf. Sil. 5, 3:

    saxa,

    Verg. A. 3, 706; 5, 164:

    vulnus,

    a secret wound, Lucr. 4, 1116;

    but also,

    a wound upon the back, Verg. A. 10, 733; cf.

    in the same sense, ictus,

    Liv. 34, 14, 11; Sil. 9, 105 (cf.: caecum corpus, the back, I. A. supra):

    caeca manus, i.e. abscondita,

    Ov. M. 12, 492:

    caecum domūs scelus,

    Verg. A. 1, 356.—
    B.
    Trop.:

    caecas exponere causas,

    Lucr. 3, 317:

    improba navigii ratio, tum caeca jacebat,

    lay still concealed, id. 5, 1004; so,

    venti potestas,

    id. 3, 248; 3, 270: fluctus, Sisenn. ap. Non. p. 449, 10:

    caeca et clandestina natura,

    Lucr. 1, 779:

    res caecae et ab aspectūs judicio remotae,

    Cic. de Or. 2, 87, 357:

    obscurum atque caecum,

    id. Agr. 2, 14, 36:

    fata,

    Hor. C. 2, 13, 16:

    sors,

    id. S. 2, 3, 269:

    tumultus,

    secret conspiracies, Verg. G. 1, 464:

    amor,

    id. ib. 3, 210; cf.:

    stimulos in pectore caecos Condidit,

    Ov. M. 1, 726. In Plaut. once, prob. taken from the vulgar lang.: caecā die emere, upon a concealed ( pay-) day, i.e. to purchase on credit (opp. oculata dies, i.e. for ready money): Ca. Pereo inopiā argentariā. Ba. Emito die caecā hercle olivom, id vendito oculatā die, Plaut. Ps. 1, 3, 67.—
    2.
    By poet. license, transf. to the hearing:

    murmur,

    Verg. A. 12, 591 (as we, by a similar meton., say a hollow sound; cf. on the other hand, in Gr. tuphlos ta ôta); so,

    clamor,

    Val. Fl. 2, 461:

    mugitusterrae,

    Sen. Troad. 171.—
    III.
    Neutr., that obstructs the sight, or trop., the perception; dark, gloomy, thick, dense, obscure.
    A.
    Lit.:

    nox,

    Cic. Mil. 19, 50; Lucr. 1, 1108; Cat. 68, 44; Ov. M. 10, 476; 11, 521:

    caligo,

    Lucr. 3, 305; 4, 457; Cat. 64, 908; Verg. A. 3, 203; 8, 253:

    tenebrae,

    Lucr. 2, 54; 2, 746; 2, 798; 3, 87; 6, 35;

    3, 87: silentia, i.e. nox,

    Sil. 7, 350:

    latebrae,

    Lucr. 1, 409:

    iter,

    Ov. M. 10, 456:

    loca,

    Prop. 1, 19, 8:

    cavernae,

    Ov. M. 15, 299; Sil. 7, 372:

    latus,

    Verg. A. 2, 19:

    cubiculum si fenestram non habet, dicitur caecum,

    Varr. L. L. 9, § 58 Müll.; so,

    domus,

    without windows, Cic. Or. 67, 224:

    parietes,

    Verg. A. 5, 589:

    pulvis,

    id. ib. 12, 444:

    carcer,

    id. ib. 6, 734:

    sardonyches,

    not transparent, opaque, Plin. 37, 6, 23, § 86:

    smaragdi,

    id. 37, 5, 18, § 68: acervus (of chaos), chaotic, confused, Ov M. 1, 24; Col. 4, 32, 4' chaos, Sen. Med. 741, Sil. 11, 456.—
    B.
    Trop., uncertain, doubtful: obscurā spe et caecā exspectatione pendere, i.e. of an uncertain consequence or result, Cic. Agr. 2, 25, 66:

    quod temere fit caeco casu,

    id. Div. 2, 6, 15. cursus (Fortunae), Luc. 2, 567:

    eventus,

    Verg. A. 6, 157:

    caeci morbi, quorum causas ne medici quidem perspicere queunt,

    Col. 1, 5, 6; so,

    dolores,

    Plin. 29, 2, 10, § 38; 29, 3, 13, § 55:

    crimen,

    that cannot be proved, Liv. 45, 31, 11.— Subst.: caecum, i, n., uncertainty, obscurity ( poet.):

    verum in caeco esse,

    Manil. 4, 304.—
    * Comp., Hor. S. 1, 2, 91.— Sup. and adv. not in. use.
    2.
    Caecus, i, m.; agnomen of Appius Claudius Crassus, as being blind, Cic. Brut. 14, 55; cf. Liv. 9, 29, 11; Cic. Sen. 6, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > coecus

  • 14 hora

    1.
    hōra, ae (archaic gen. sing. horāï, Lucr. 1, 1016.—In abl. plur. HORABVS, Inscr. Orell. 4601), f. [kindred with hôra; Zend yare, year; ayara, day; orig. for Wosara, from Wear, ver], (lit., a definite space of time, fixed by natural laws; hence, as in Greek).
    I.
    An hour.
    A.
    Lit. (among the Romans, of varying length, according to the time of year, from sunrise to sunset being reckoned as twelve hours; cf.:

    aetas, aevum, tempus, dies): aestiva,

    Mart. 12, 1, 4; cf.:

    viginti milia passuum horis quinque duntaxat aestivis conficienda sunt,

    Veg. Mil. 1, 9:

    horam amplius jam in demoliendo signo moliebantur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95:

    īdem eadem possunt horam durare probantes?

    Hor. Ep. 1, 1, 82:

    ternas epistolas in hora dare,

    Cic. Fam. 15, 16, 1:

    in hora saepe ducentos versus dictabat,

    Hor. S. 1, 4, 9:

    horas tres dicere,

    Cic. Att. 4, 2, 4:

    primum dormiit ad horas tres,

    id. ib. 10, 13, 1:

    quatuor horarum spatio antecedens,

    Caes. B. C. 3, 79 fin.:

    quatuor aut plures aulaea premuntur in horas,

    Hor. Ep. 2, 1, 189:

    non amplius quam septem horas dormiebat,

    Suet. Aug. 78:

    haec (cogitatio) paucis admodum horis magnas etiam causas complectitur,

    Quint. 10, 6, 1:

    paucissimarum horarum consulatus,

    Plin. 7, 53, 54, § 181:

    hora quota est?

    what o'clock is it? Hor. S. 2, 6, 44:

    nuntiare horas,

    to tell the time of day, Juv. 10, 216; cf.:

    cum a puero quaesisset horas,

    Plin. 7, 53, 54, § 182; Suet. Dom. 16:

    si te grata quies et primam somnus in horam Delectat,

    Hor. Ep. 1, 17, 6:

    hora secunda postridie,

    Cic. Quint. 6, 25:

    quartā vix demum exponimur horā,

    Hor. S. 1, 5, 23:

    cum ad te quinta fere hora venissem,

    Cic. Pis. 6, 13:

    ea res acta est, cum hora sexta vix Pompeius perorasset, usque ad horam octavam,

    id. Q. Fr. 2, 3, 2:

    hora fere nona,

    id. ib.:

    hora diei decima fere,

    id. Phil. 2, 31, 77:

    hora fere undecima aut non multo secus,

    id. Mil. 10, 29: prima salutantes atque altera continet hora;

    Exercet raucos tertia causidicos: In quintam varios extendit Roma labores: Sexta quies lassis, septima finis erit, etc.,

    Mart. 4, 8:

    post horam primam noctis.... decem horis nocturnis,

    Cic. Rosc. Am. 7, 19:

    prima noctis,

    Suet. Aug. 76:

    tribus nocturnis,

    id. Calig. 50:

    id quidem in horam diei quintam vel octavam spectare maluerint, i. e.,

    towards that part of the heavens where the sun is at the fifth or eighth hour, Plin. 17, 11, 16, § 84; 6, 32, 37, § 202:

    hic tu fortasse eris diligens, ne quam ego horam de meis legitimis horis remittam,

    of the hours allowed to an orator, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 25:

    hora partūs,

    the hour of one's birth, natal hour, Suet. Aug. 94:

    hora natalis,

    Hor. C. 2, 17, 19:

    mortis,

    Suet. Dom. 14:

    cenae,

    id. Claud. 8:

    pugnae,

    id. Aug. 16:

    somni,

    id. Dom. 21 et saep.:

    ad horam venire,

    at the hour, punctually, Sen. Q. N. 2, 16:

    clavum mutare in horas,

    every hour, hourly, Hor. S. 2, 7, 10; id. C. 2, 13, 14; id. A. P. 160; Plin. Ep. 3, 17, 3.—
    2.
    Prov.
    a.
    In horam vivere, to care only for the passing hour, to live from hand to mouth, Cic. Phil. 5, 9, 25.—
    b.
    Omnium horarum homo (amicus, etc.), ready, active, well disposed at all times, Quint. 6, 3, 110 Spald.; Suet. Tib. 42 (for which:

    C. Publicium solitum dicere, P. Mummium cuivis tempori hominem esse,

    Cic. de Or. 2, 67, 271).—
    B.
    Transf., in plur.: hōrae, ārum, a horologe, dial, clock:

    cum machinatione quadam moveri aliquid videmus, ut sphaeram, ut horas,

    Cic. N. D. 2, 38, 97; Petr. 71; cf.:

    videt oscitantem judicem, mittentem ad horas,

    to look at the clock, Cic. Brut. 54, 200.—
    II.
    Poet., in gen., time, time of year, season:

    tu quamcumque deus tibi fortunaverit horam, Grata sume manu,

    Hor. Ep. 1, 11, 22:

    et mihi forsan, tibi quod negarit, Porriget hora,

    id. C. 2, 16, 31:

    neu fluitem dubiae spe pendulus horae,

    id. Ep. 1, 18, 110:

    qui recte vivendi prorogat horam,

    id. ib. 1, 2, 41:

    extremo veniet mollior hora die,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 16:

    numquam te crastina fallet Hora,

    Verg. G. 1, 426:

    sub verni temporis horam,

    Hor. A. P. 302;

    so of spring: genitalis anni,

    Plin. 9, 35, 54, § 107:

    flagrantis atrox hora Caniculae,

    Hor. C. 3, 13, 9:

    (hae latebrae) Incolumem tibi me praestant Septembribus horis,

    id. Ep. 1, 16, 16:

    arbor ipsa omnibus horis pomifera est,

    at all seasons, all the year round, Plin. 12, 3, 7, § 15.—
    III.
    Personified: Hōrae, ārum, f., like the Gr. Hôrai, the Hours, daughters of Jupiter and Themis, goddesses that presided over the changes of the seasons and kept watch at the gates of heaven, Ov. M. 2, 26; 118; Val. Fl. 4, 92; Stat. Th. 3, 410; Ov. F. 1, 125; 5, 217; Hyg. Fab. 183.
    2.
    Hō̆ra, ae, f. [perh. an old form for hĕra, lady], the wife of Quirinus ( Romulus), who was worshipped as a goddess (called, before her death, Hersilia, Ov. M. 14, 830): Quirine pater, veneror, Horamque Quirini, Enn. ap. Non. 120, 2 (Ann. v. 121 Vahl.):

    Hora Quirini,

    Gell. 13, 22, 2; cf.:

    pariter cum corpore nomen Mutat Horamque vocat,

    Ov. M. 14, 851.

    Lewis & Short latin dictionary > hora

  • 15 Horae

    1.
    hōra, ae (archaic gen. sing. horāï, Lucr. 1, 1016.—In abl. plur. HORABVS, Inscr. Orell. 4601), f. [kindred with hôra; Zend yare, year; ayara, day; orig. for Wosara, from Wear, ver], (lit., a definite space of time, fixed by natural laws; hence, as in Greek).
    I.
    An hour.
    A.
    Lit. (among the Romans, of varying length, according to the time of year, from sunrise to sunset being reckoned as twelve hours; cf.:

    aetas, aevum, tempus, dies): aestiva,

    Mart. 12, 1, 4; cf.:

    viginti milia passuum horis quinque duntaxat aestivis conficienda sunt,

    Veg. Mil. 1, 9:

    horam amplius jam in demoliendo signo moliebantur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95:

    īdem eadem possunt horam durare probantes?

    Hor. Ep. 1, 1, 82:

    ternas epistolas in hora dare,

    Cic. Fam. 15, 16, 1:

    in hora saepe ducentos versus dictabat,

    Hor. S. 1, 4, 9:

    horas tres dicere,

    Cic. Att. 4, 2, 4:

    primum dormiit ad horas tres,

    id. ib. 10, 13, 1:

    quatuor horarum spatio antecedens,

    Caes. B. C. 3, 79 fin.:

    quatuor aut plures aulaea premuntur in horas,

    Hor. Ep. 2, 1, 189:

    non amplius quam septem horas dormiebat,

    Suet. Aug. 78:

    haec (cogitatio) paucis admodum horis magnas etiam causas complectitur,

    Quint. 10, 6, 1:

    paucissimarum horarum consulatus,

    Plin. 7, 53, 54, § 181:

    hora quota est?

    what o'clock is it? Hor. S. 2, 6, 44:

    nuntiare horas,

    to tell the time of day, Juv. 10, 216; cf.:

    cum a puero quaesisset horas,

    Plin. 7, 53, 54, § 182; Suet. Dom. 16:

    si te grata quies et primam somnus in horam Delectat,

    Hor. Ep. 1, 17, 6:

    hora secunda postridie,

    Cic. Quint. 6, 25:

    quartā vix demum exponimur horā,

    Hor. S. 1, 5, 23:

    cum ad te quinta fere hora venissem,

    Cic. Pis. 6, 13:

    ea res acta est, cum hora sexta vix Pompeius perorasset, usque ad horam octavam,

    id. Q. Fr. 2, 3, 2:

    hora fere nona,

    id. ib.:

    hora diei decima fere,

    id. Phil. 2, 31, 77:

    hora fere undecima aut non multo secus,

    id. Mil. 10, 29: prima salutantes atque altera continet hora;

    Exercet raucos tertia causidicos: In quintam varios extendit Roma labores: Sexta quies lassis, septima finis erit, etc.,

    Mart. 4, 8:

    post horam primam noctis.... decem horis nocturnis,

    Cic. Rosc. Am. 7, 19:

    prima noctis,

    Suet. Aug. 76:

    tribus nocturnis,

    id. Calig. 50:

    id quidem in horam diei quintam vel octavam spectare maluerint, i. e.,

    towards that part of the heavens where the sun is at the fifth or eighth hour, Plin. 17, 11, 16, § 84; 6, 32, 37, § 202:

    hic tu fortasse eris diligens, ne quam ego horam de meis legitimis horis remittam,

    of the hours allowed to an orator, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 25:

    hora partūs,

    the hour of one's birth, natal hour, Suet. Aug. 94:

    hora natalis,

    Hor. C. 2, 17, 19:

    mortis,

    Suet. Dom. 14:

    cenae,

    id. Claud. 8:

    pugnae,

    id. Aug. 16:

    somni,

    id. Dom. 21 et saep.:

    ad horam venire,

    at the hour, punctually, Sen. Q. N. 2, 16:

    clavum mutare in horas,

    every hour, hourly, Hor. S. 2, 7, 10; id. C. 2, 13, 14; id. A. P. 160; Plin. Ep. 3, 17, 3.—
    2.
    Prov.
    a.
    In horam vivere, to care only for the passing hour, to live from hand to mouth, Cic. Phil. 5, 9, 25.—
    b.
    Omnium horarum homo (amicus, etc.), ready, active, well disposed at all times, Quint. 6, 3, 110 Spald.; Suet. Tib. 42 (for which:

    C. Publicium solitum dicere, P. Mummium cuivis tempori hominem esse,

    Cic. de Or. 2, 67, 271).—
    B.
    Transf., in plur.: hōrae, ārum, a horologe, dial, clock:

    cum machinatione quadam moveri aliquid videmus, ut sphaeram, ut horas,

    Cic. N. D. 2, 38, 97; Petr. 71; cf.:

    videt oscitantem judicem, mittentem ad horas,

    to look at the clock, Cic. Brut. 54, 200.—
    II.
    Poet., in gen., time, time of year, season:

    tu quamcumque deus tibi fortunaverit horam, Grata sume manu,

    Hor. Ep. 1, 11, 22:

    et mihi forsan, tibi quod negarit, Porriget hora,

    id. C. 2, 16, 31:

    neu fluitem dubiae spe pendulus horae,

    id. Ep. 1, 18, 110:

    qui recte vivendi prorogat horam,

    id. ib. 1, 2, 41:

    extremo veniet mollior hora die,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 16:

    numquam te crastina fallet Hora,

    Verg. G. 1, 426:

    sub verni temporis horam,

    Hor. A. P. 302;

    so of spring: genitalis anni,

    Plin. 9, 35, 54, § 107:

    flagrantis atrox hora Caniculae,

    Hor. C. 3, 13, 9:

    (hae latebrae) Incolumem tibi me praestant Septembribus horis,

    id. Ep. 1, 16, 16:

    arbor ipsa omnibus horis pomifera est,

    at all seasons, all the year round, Plin. 12, 3, 7, § 15.—
    III.
    Personified: Hōrae, ārum, f., like the Gr. Hôrai, the Hours, daughters of Jupiter and Themis, goddesses that presided over the changes of the seasons and kept watch at the gates of heaven, Ov. M. 2, 26; 118; Val. Fl. 4, 92; Stat. Th. 3, 410; Ov. F. 1, 125; 5, 217; Hyg. Fab. 183.
    2.
    Hō̆ra, ae, f. [perh. an old form for hĕra, lady], the wife of Quirinus ( Romulus), who was worshipped as a goddess (called, before her death, Hersilia, Ov. M. 14, 830): Quirine pater, veneror, Horamque Quirini, Enn. ap. Non. 120, 2 (Ann. v. 121 Vahl.):

    Hora Quirini,

    Gell. 13, 22, 2; cf.:

    pariter cum corpore nomen Mutat Horamque vocat,

    Ov. M. 14, 851.

    Lewis & Short latin dictionary > Horae

  • 16 horae

    1.
    hōra, ae (archaic gen. sing. horāï, Lucr. 1, 1016.—In abl. plur. HORABVS, Inscr. Orell. 4601), f. [kindred with hôra; Zend yare, year; ayara, day; orig. for Wosara, from Wear, ver], (lit., a definite space of time, fixed by natural laws; hence, as in Greek).
    I.
    An hour.
    A.
    Lit. (among the Romans, of varying length, according to the time of year, from sunrise to sunset being reckoned as twelve hours; cf.:

    aetas, aevum, tempus, dies): aestiva,

    Mart. 12, 1, 4; cf.:

    viginti milia passuum horis quinque duntaxat aestivis conficienda sunt,

    Veg. Mil. 1, 9:

    horam amplius jam in demoliendo signo moliebantur,

    Cic. Verr. 2, 4, 43, § 95:

    īdem eadem possunt horam durare probantes?

    Hor. Ep. 1, 1, 82:

    ternas epistolas in hora dare,

    Cic. Fam. 15, 16, 1:

    in hora saepe ducentos versus dictabat,

    Hor. S. 1, 4, 9:

    horas tres dicere,

    Cic. Att. 4, 2, 4:

    primum dormiit ad horas tres,

    id. ib. 10, 13, 1:

    quatuor horarum spatio antecedens,

    Caes. B. C. 3, 79 fin.:

    quatuor aut plures aulaea premuntur in horas,

    Hor. Ep. 2, 1, 189:

    non amplius quam septem horas dormiebat,

    Suet. Aug. 78:

    haec (cogitatio) paucis admodum horis magnas etiam causas complectitur,

    Quint. 10, 6, 1:

    paucissimarum horarum consulatus,

    Plin. 7, 53, 54, § 181:

    hora quota est?

    what o'clock is it? Hor. S. 2, 6, 44:

    nuntiare horas,

    to tell the time of day, Juv. 10, 216; cf.:

    cum a puero quaesisset horas,

    Plin. 7, 53, 54, § 182; Suet. Dom. 16:

    si te grata quies et primam somnus in horam Delectat,

    Hor. Ep. 1, 17, 6:

    hora secunda postridie,

    Cic. Quint. 6, 25:

    quartā vix demum exponimur horā,

    Hor. S. 1, 5, 23:

    cum ad te quinta fere hora venissem,

    Cic. Pis. 6, 13:

    ea res acta est, cum hora sexta vix Pompeius perorasset, usque ad horam octavam,

    id. Q. Fr. 2, 3, 2:

    hora fere nona,

    id. ib.:

    hora diei decima fere,

    id. Phil. 2, 31, 77:

    hora fere undecima aut non multo secus,

    id. Mil. 10, 29: prima salutantes atque altera continet hora;

    Exercet raucos tertia causidicos: In quintam varios extendit Roma labores: Sexta quies lassis, septima finis erit, etc.,

    Mart. 4, 8:

    post horam primam noctis.... decem horis nocturnis,

    Cic. Rosc. Am. 7, 19:

    prima noctis,

    Suet. Aug. 76:

    tribus nocturnis,

    id. Calig. 50:

    id quidem in horam diei quintam vel octavam spectare maluerint, i. e.,

    towards that part of the heavens where the sun is at the fifth or eighth hour, Plin. 17, 11, 16, § 84; 6, 32, 37, § 202:

    hic tu fortasse eris diligens, ne quam ego horam de meis legitimis horis remittam,

    of the hours allowed to an orator, Cic. Verr. 2, 1, 9, § 25:

    hora partūs,

    the hour of one's birth, natal hour, Suet. Aug. 94:

    hora natalis,

    Hor. C. 2, 17, 19:

    mortis,

    Suet. Dom. 14:

    cenae,

    id. Claud. 8:

    pugnae,

    id. Aug. 16:

    somni,

    id. Dom. 21 et saep.:

    ad horam venire,

    at the hour, punctually, Sen. Q. N. 2, 16:

    clavum mutare in horas,

    every hour, hourly, Hor. S. 2, 7, 10; id. C. 2, 13, 14; id. A. P. 160; Plin. Ep. 3, 17, 3.—
    2.
    Prov.
    a.
    In horam vivere, to care only for the passing hour, to live from hand to mouth, Cic. Phil. 5, 9, 25.—
    b.
    Omnium horarum homo (amicus, etc.), ready, active, well disposed at all times, Quint. 6, 3, 110 Spald.; Suet. Tib. 42 (for which:

    C. Publicium solitum dicere, P. Mummium cuivis tempori hominem esse,

    Cic. de Or. 2, 67, 271).—
    B.
    Transf., in plur.: hōrae, ārum, a horologe, dial, clock:

    cum machinatione quadam moveri aliquid videmus, ut sphaeram, ut horas,

    Cic. N. D. 2, 38, 97; Petr. 71; cf.:

    videt oscitantem judicem, mittentem ad horas,

    to look at the clock, Cic. Brut. 54, 200.—
    II.
    Poet., in gen., time, time of year, season:

    tu quamcumque deus tibi fortunaverit horam, Grata sume manu,

    Hor. Ep. 1, 11, 22:

    et mihi forsan, tibi quod negarit, Porriget hora,

    id. C. 2, 16, 31:

    neu fluitem dubiae spe pendulus horae,

    id. Ep. 1, 18, 110:

    qui recte vivendi prorogat horam,

    id. ib. 1, 2, 41:

    extremo veniet mollior hora die,

    Prop. 2, 28 (3, 24), 16:

    numquam te crastina fallet Hora,

    Verg. G. 1, 426:

    sub verni temporis horam,

    Hor. A. P. 302;

    so of spring: genitalis anni,

    Plin. 9, 35, 54, § 107:

    flagrantis atrox hora Caniculae,

    Hor. C. 3, 13, 9:

    (hae latebrae) Incolumem tibi me praestant Septembribus horis,

    id. Ep. 1, 16, 16:

    arbor ipsa omnibus horis pomifera est,

    at all seasons, all the year round, Plin. 12, 3, 7, § 15.—
    III.
    Personified: Hōrae, ārum, f., like the Gr. Hôrai, the Hours, daughters of Jupiter and Themis, goddesses that presided over the changes of the seasons and kept watch at the gates of heaven, Ov. M. 2, 26; 118; Val. Fl. 4, 92; Stat. Th. 3, 410; Ov. F. 1, 125; 5, 217; Hyg. Fab. 183.
    2.
    Hō̆ra, ae, f. [perh. an old form for hĕra, lady], the wife of Quirinus ( Romulus), who was worshipped as a goddess (called, before her death, Hersilia, Ov. M. 14, 830): Quirine pater, veneror, Horamque Quirini, Enn. ap. Non. 120, 2 (Ann. v. 121 Vahl.):

    Hora Quirini,

    Gell. 13, 22, 2; cf.:

    pariter cum corpore nomen Mutat Horamque vocat,

    Ov. M. 14, 851.

    Lewis & Short latin dictionary > horae

  • 17 intuta

    in-tūtus, a, um, adj., unguarded, defenceless; unsafe, dangerous:

    rem publicam intutam patiemini,

    Sall. Hist. Fragm. 1, 48, 17 Dietsch:

    castra Gallorum intuta neglectaque,

    Liv. 5, 45, 2:

    amicitia,

    Tac. A. 2, 42:

    proinde intuta quae indecora,

    id. H. 1, 33:

    latebrae,

    id. A. 1. 38:

    stilo scribere intutum esse,

    Plin. 34, 14, 39, § 139. — In neutr. plur.: intūta; with gen.:

    moenium,

    insecure parts, Tac. H. 3, 76; Amm. 16, 4; 31, 15, 6. — Comp.:

    intutior,

    Nazar. Pan. Constant. 26.

    Lewis & Short latin dictionary > intuta

  • 18 intutus

    in-tūtus, a, um, adj., unguarded, defenceless; unsafe, dangerous:

    rem publicam intutam patiemini,

    Sall. Hist. Fragm. 1, 48, 17 Dietsch:

    castra Gallorum intuta neglectaque,

    Liv. 5, 45, 2:

    amicitia,

    Tac. A. 2, 42:

    proinde intuta quae indecora,

    id. H. 1, 33:

    latebrae,

    id. A. 1. 38:

    stilo scribere intutum esse,

    Plin. 34, 14, 39, § 139. — In neutr. plur.: intūta; with gen.:

    moenium,

    insecure parts, Tac. H. 3, 76; Amm. 16, 4; 31, 15, 6. — Comp.:

    intutior,

    Nazar. Pan. Constant. 26.

    Lewis & Short latin dictionary > intutus

  • 19 Lycophron

    Lycŏphron, ŏnis, m., = Lukophrôn, Lycophron of Chalcis, in Eubœa, the author of Cassandra, an Alexandrine grammarian and tragedian of the time of Ptolemy Philadelphus:

    utque cothurnatum periisse Lycophrona narrant,

    Ov. Ib. 531:

    latebrae Lycophronis atri, so called from his obscure style,

    Stat. S. 5, 3, 157.

    Lewis & Short latin dictionary > Lycophron

  • 20 recessus

    1.
    rĕcessus, a, um, Part. and P. a., v. recedo.
    2.
    rĕcessus, ūs, m. [recedo], a going back, receding, retiring, retreat, departure; opp. accessus (class.; cf.

    receptus): accessus ad res salutares, a pestiferis recessus,

    Cic. N. D. 2, 12, 34:

    ut luna accessu et recessu suo lumen accipiat,

    id. de Or. 3, 45, 178.— Of the ebb of the tide:

    quid de fretis aut de marinis aestibus plura dicam? quorum accessus et recessus lunae motu gubernantur,

    Cic. Div. 2, 14, 34; so Col. 8, 17, 9: recessum primis ultimi non dabant, i. e. means of retreat, * Caes. B. G. 5, 43; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 1:

    gemmae,

    its removal from the eye, Plin. 37, 6, 23, § 88: cum processui et recessui cani juberet, i. e. in going home, Treb. Gall. 17, 3; Amm. 20, 11, 8.—
    B.
    Meton. (abstr. pro concreto), a distant, retired, or secret spot, a nook, corner, retreat, recess (acc. to recedo, I. B. 2.;

    syn.: secessus, secretum): mihi solitudo et recessus provincia est,

    Cic. Att. 12, 26, 2; cf.:

    nos terrarum ac libertatis extremos recessus ipse ac sinus famae in hunc diem defendit,

    our remote position itself and our distant renown, Tac. Agr. 30:

    nec, sicut aestivas aves, statim auctumno tecta ac recessum circumspicere,

    Liv. 5, 6, 2:

    cum vox quasi in recessu oris auditur,

    Quint. 1, 5, 32:

    hic spelunca fuit, vasto submota recessu,

    in a deep recess, Verg. A. 8, 193; cf. Ov. M. 3, 157; 10, 691; 11, 592:

    ubi marmoreo Superi sedere recessu,

    in the marble hall, id. ib. 1, 177:

    oculi in recessu cavo,

    Plin. 8, 33, 51, § 121.—In plur., Verg. A. 11, 527; Liv. 38, 45 (along with anguli); Vell. 2, 32, 4; Plin. 3, 1, 1, § 5; Quint. 11, 2, 18; Ov. M. 7, 670; 13, 902; id. F. 1, 555; Curt. 7, 2, 22.—
    II.
    Trop.:

    tum accessus a te ad causam facti, tum recessus,

    advances and retreats, Cic. Fam. 9, 14, 7:

    habeat illa in dicendo admiratio ac summa laus umbram aliquam et recessum, quo magis id, quod erit illuminatum, extare atque eminere videatur,

    somewhat of shade and background, Cic. de Or. 3, 26, 101; cf.:

    haec professio plus habet in recessu quam fronte promittit,

    Quint. 1, 4, 2.—In plur.:

    vita hominum altos recessus magnasque latebras habet,

    Plin. Ep. 3, 3, 6:

    in animis hominum tantae latebrae sunt et tanti recessus,

    Cic. Marc. 7, 22:

    strenua ingenia, quo plus recessus sumunt,

    leisure, Val. Max. 3, 6, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > recessus

См. также в других словарях:

  • Centrum latebrae — sankaupos centras statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Centrum latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

  • Collum latebrae — sankaupos kaklelis statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Collum latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

  • Discus latebrae — sankaupos diskas statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Discus latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

  • Multae in animis hominum sunt latebrae, multi recessus. — См. Чужая душа потемки …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • cachette — Une cachette, Latebra, latebrae, siue Latebrae, latebrarum. Un lieu plein de cachettes, Locus latebrosus. En cachette, Clam, Clandestino, Ex occulto, In occulto, Latenter, Furtiue, Furtim, Latebrose. Faire quelque chose en cachette, et en secret …   Thresor de la langue françoyse

  • чужая душа потемки(темен бор) — Чужая душа не гумно: не заглянешь (народн.). Нет таких трав, чтоб узнать чужой нрав. Ср. Дело было в октябре, помню в конце. Ночь самая подходящая, темно, как в душе человеческой. М. Горький. Емельян Пилай. Ср. Кажется, он ей нравится, а впрочем …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона

  • Чужая душа потемки(темен бор) — Чужая душа потемки (теменъ боръ). Чужая душа не гумно: не заглянешь (народн.). Нѣтъ такихъ травъ, чтобъ узнать чужой нравъ. Ср. Дѣло было въ октябрѣ, помню въ концѣ. Ночь самая подходящая, темно, какъ въ душѣ человѣческой. М. Горькій. Емельянъ… …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • SATURNUS — Oceani ac Tethyos fil. Plato in Tinaeo: Γῆς τε καὶ Οὐρανοῦ παῖδες Ω᾿κεανός τε καὶ Τηθὺς ἐγενέςθ ην, ἐκ τούτων δὲ Φόρκυχ τε καὶ Κρόνος, καὶ Ρ῾έα, καὶ ὅσοι μετὰ τούτων. At Hesiod. in ortu Deorum, v. 44. cum Caeli uxorem Terram fuisse cecinisset,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • sankaupos centras — statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Centrum latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

  • sankaupos kaklelis — statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Collum latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

  • sankaupos diskas — statusas T sritis šlapimo ir lyties aparatas atitikmenys: lot. Discus latebrae ryšiai: platesnis terminas – vidinė baltojo trynio sankaupa …   Paukščių anatomijos terminai

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»